Varkenshouders moeten opnieuw investeren in fijnstof- en ammoniakreductie

De kritiek vanuit de veehouderij op het vervolgadvies was groot. Er is immers veel onduidelijkheid over ammoniak en er lopen procedures die heel goed kunnen aantonen dat het ammoniakbeleid en de -cijfers niet kloppen. Ook wat betreft fijnstof zijn er grote onduidelijkheden en is er absoluut geen duidelijkheid over de risico’s van fijnstof of endotoxinen op de volksgezondheid. Zelfs de Raad van State heeft dit in een uitspraak bevestigd. Daarnaast wordt maar op enkele plekken in Nederland de Europese fijnstofnorm overschreden en onderzoek wijst uit de endotoxinengehaltes in de lucht onmeetbaar klein zijn.

Ondanks de feiten en kritiek wil het kabinet naar aanleiding van het vervolgadvies en vanuit het voorzorgsprincipe, werk maken van het verlagen van de emissie van fijnstof en ammoniak in de veehouderij om zo gezondheidswinst in brede zin te boeken. Hierdoor zullen varkenshouders en pluimveehouders ongetwijfeld nieuwe investeringen moeten doen om aan de regels te voldoen. Ook provincie Brabant zal zich gesteund voelen door dit overheidsstandpunt.

Ammoniak

Het kabinet zegt dat ze landelijk met de landbouwsector een overeenkomst heeft gesloten die leidt tot een extra vermindering van de ammoniakemissie in 2030. Op provinciaal niveau zijn het vooral de Omgevingsverordening Limburg 2014 en de Verordening Natuurbescherming Noord-Brabant 2017 die leiden tot extra emissiereducties van ammoniak. Als vervolg op het onderzoek ‘Evaluatie geurverwijdering door luchtwassystemen bij stallen’ van Wageningen UR worden in overleg met Wageningen UR vervolgacties verkend om meer zicht te krijgen op de ammoniakverwijdering en de eventuele verbetering van de goede werking van combi-luchtwassers voor ammoniak.

Stoppende bedrijven

Het aflopen van de Stoppersregeling Actieplan ammoniak en veehouderij per 1 januari 2020 zal volgens het kabinet leiden tot een verder afname van de ammoniakemissie door het stoppen van de productie in oude varkens- en pluimveestallen. Ook de voorgenomen uitwerking van het maatregelpakket voor de warme sanering van de varkenshouderij zal bijdragen aan de vermindering van de ammoniakemissie in de varkenshouderij. Naast het saneren en beëindigen van varkensbedrijven die geuroverlast veroorzaken voor omwonenden, wordt ingezet op innovaties en investeringen in integraal duurzame en emissiearme stal- en bedrijfssystemen voor de varkens-, pluimvee- en melkgeitenhouderij.

Pluimveehouderij

De uitvoering en aanpassing van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit is in volle gang om de laatste resterende fijnstofknelpunten rond veehouderijen op te lossen. Vanwege de gezondheidsrisico’s van hoge fijnstofconcentraties rondom pluimveebedrijven gaat Schouten samen met staatssecretaris Van Veldhoven afspraken met de pluimveesector maken voor een realistische invulling van de ambitie van het kabinet. Inzet in het overleg is te komen tot reductie-eisen voor fijnstof van 70 procent voor nieuwe pluimveestallen en 50 procent voor bestaande stallen. Met name leghennenhouders zullen moeten investeren in nieuwe technieken.

Schone Lucht Akkoord

Staatssecretaris Van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat heeft inmiddels het initiatief genomen voor het opstellen van het ‘Schone Lucht Akkoord’ met de andere overheden, bedrijfsleven en maatschappelijke partijen dat in het voorjaar van 2019 aan de Tweede Kamer zal worden aangeboden. Daarnaast loopt er een vervolgonderzoek op het onderzoek Veehouderij en Gezondheid Omwonenden. Naar verwachting wordt dit onderzoek binnenkort afgerond.