Bal voor niet couperen staarten ligt bij POV
Qua uitvoering van het plan van aanpak ligt de bal nu bij de POV. Het ‘praktijknetwerk staarten’ is daar onderdeel van. Door een goede samenwerking en afstemming, nationaal en internationaal, maakt de POV kleine en verantwoorde stappen voorwaarts. Varkenshouders die daarbij voorop lopen, worden ondersteund en andere varkenshouders kunnen daarvan leren.
Krulstaarten naar Zweden
Naast het initiatief van de POV coupeert een tiental conventionele Nederlandse varkenshouders (een deel van) de staarten van hun biggen al langere tijd niet meer en hebben daar veel ervaring mee opgedaan. Op eigen initiatief leveren ze inmiddels al anderhalf jaar ‘krulstaarten’ aan Zweden. Geesje Rotgers, woordvoerder van de POV doelt hierop als ze zegt: „Er is een netwerk geweest vanuit het Wageningse onderzoek, waar tien varkenshouders aan deelnamen. Dit netwerk was gericht op het onder praktijkomstandigheden oppakken van de uitkomsten van het wetenschappelijke onderzoek. Dit wetenschappelijke onderzoek was eigenlijk alleen gericht op hokverrijking en het netwerk is inmiddels gestopt." Dit was volgens de POV allemaal niet zo succesvol en slechts enkele bedrijven lukte het. Op teveel bedrijven echter bleken de geteste adviezen vanuit de internationale wetenschap, tot te weinig resultaat te leiden. Geesje Rotgers: „Het netwerk dat nu start, gaat verder dan het netwerk van destijds. Er wordt niet alleen gekeken naar wetenschappelijk onderzoek, maar vooral ook naar de praktijk. Voer, fokkerij, management; het speelt allemaal een rol. Wat onder praktijkomstandigheden wel en niet werkt, daar zal dit netwerk meer duidelijkheid over moeten opleveren."
Verantwoord stoppen
Uitgangspunt voor de POV is in elk geval dat het verantwoord moet zijn om te stoppen met couperen in bestaande en nieuwe stallen; en onder welke voorwaarden. POV ondersteunt het praktijknetwerk om hierin ervaringen op te doen. 'Daar leert de hele sector van en het helpt om een gedegen en verantwoorde beleidsdiscussie te voeren. De noodzaak is er: dat er op termijn gestopt moet worden met couperen is een feit. Daarbij is stoppen met couperen dus geen Nederlands besluit of Nederlandse regelgeving, maar een Europese verplichting die al geldt vanaf 2003', schrijft de POV op haar website.
EU-wetgeving
In 2016 heeft de Europese Commissie het naleven van het verbod op couperen geprioriteerd. In haar welzijnsafdeling heeft ze daartoe een groep geformeerd. Deze brengt in de periode 2017 tot 2019 de stand van zaken in de EU op het gebied van de EU-regelgeving rondom het verbod op couperen van staarten in beeld. Ook de controle op naleving behoort tot het takenpakket. Begin 2018 hebben alle 28 aangesloten EU-landen daartoe een plan van aanpak moeten indienen, met daarin beschreven hoe zij denken te kunnen gaan voldoen aan het verbod op couperen. De plannen worden nu door de Europese Commissie beoordeeld. In 2017 en begin 2018 heeft de werkgroep vijf audits gedaan in de EU, te weten in Nederland, Spanje, Denemarken, Italië en in Duitsland.
Risico's niet in beeld
In de Nederland audit bleek vanuit de primaire sector dat een Risico Beoordeling op bedrijfsniveau ontbrak. Die zou de basis moeten vormen om te beoordelen of de leefomstandigheden van de dieren dusdanig zijn, dat de varkenshouder verantwoord kan stoppen met couperen. Hiertoe heeft de stuurgroep op basis van opgedane kennis, samen met VIC Sterksel, een Risico Analyse ontwikkeld. Bij deelnemers aan het praktijknetwerk lange staarten is deze risicoanalyse inmiddels uitgevoerd. Zij gaan dan ook ieder in eigen tempo en op eigen schaal, stoppen met couperen.
Belangrijke checklist
Dit najaar komt deze risicobeoordeling beschikbaar voor de gehele sector. Een bijbehorende checklist draagt bij aan inzicht op bedrijfsniveau op kritische factoren, zoals voeding, water en klimaat en is daarmee tevens een waardevol instrument voor verbetering van bedrijfsprestaties in het algemeen.
