'We bekijken het van dag tot dag en halen alles eruit wat erin zit!'
Piet is de derde generatie Paesmans op deze locatie, maar de boerderij is nog een stuk ouder! “Enkele jaren terug was er een tentoonstelling in de buurt, waarop we de locatie van ons bedrijf bekeken. Zelfs in 1750 stond er op deze plek al een boerderij!” geeft Piet aan.
De boerderij kwam in de jaren 20 van de vorige eeuw in handen van de familie Paesmans toen de opa van Piet de boerderij kocht. “Hij maakte de poort aan het huis en zo ontstond de huidige vierkantshoeve, die destijds zowel als woonhuis en als boerderij fungeerde.” Nadat de opa van Piet in 1964 overleed nam Remi, de vader van Piet, het bedrijf over. En toen hij met pensioen ging besloten Piet en Sonja het bedrijf over te nemen. In het begin samen met de broer van Piet, maar in 2001 besloten ze samen dat Piet de varkens alleen ging doen en dat ze de fruitteelt onderling verdeelden. “In deze tijd werd er prima geld verdiend, waardoor we de mogelijkheid kregen om uit te breiden. We gingen van 100 naar 340 zeugen met deels afmest en vernieuwde alles op één stal na. Zo waren we klaar voor de toekomst", aldus Piet.
De toekomst vol vragen.
Inmiddels zijn we een aantal jaren verder en heerst er veel onzekerheid in de agrarische sector. Zo ook voor het bedrijf van Piet: “We zitten hier in de buurt met een natuurverbinding. Het is afwachten wat voor invloed dit heeft op ons bedrijf en de nieuwe vergunning die we in 2030 moeten krijgen. Onze nieuwe stallen zijn stukken beter dan de oudere, maar er moeten nog veel aanpassingen worden gedaan.”
‘Varkenshouden is vakoverschrijdend. Je bent vroedvrouw, boekhouder, techneut, muzikant, diëtist en dus eigenlijk alleskunner!’
Daarbij komt de vraag of de kinderen van Piet het bedrijf over willen nemen. “Onze oudste zoon Daan is veel bezig met de belevingsboerderij en onze jongste zoon is wel geïnteresseerd, maar het is nog te vroeg om te zeggen of hij écht het bedrijf in gaat.” Het gebrek aan een lange termijnscenario maakt het lastig voor het gezin. Piet: “We bekijken het van dag tot dag en halen alles eruit wat erin zit!”
Spelend leren
Met dezelfde positieve instelling startte zoon Daan met de Natuur- en Belevingsboerderij 'Hoeve op den Mierhoop.' Het idee voor de Belevingsboerderij ontstond nadat Daan enkele jaren als docent op een basisschool gewerkt had. Hij was het papierwerk beu en besloot voor een nieuw concept te gaan. “Niet op de klassieke manier, maar uit de banken en in het veld!”, aldus Daan.
Met de Belevingsboerderij ontvangt hij veel verschillende groepen bij Hoeve op den Mierhoop. Van schoolklassen en kleine groepen, tot ouderen en ook gezinnen. Allemaal zijn ze benieuwd naar spelen en leven op de boerderij! Ook op de dag dat we familie Paesmans interviewen krioelt het van de kinderen. “Momenteel zijn er zo'n 45 kinderen aan het spelen op de boerderij. We verdelen ze ongeveer in groepen van 15 en bekijken per leeftijdsgroep wat er die dag op het programma staat.” De jongste groep gaat bijvoorbeeld graven in de zandbak, spelen in de speeltuin of op bezoek bij de kinderboerderij. Waar de oudere groepen bosspellen spelen. Daan: “We proberen ze ook wat bij te leren. Zo bezoeken we regelmatig een koeienboer in de buurt.”
De familie ziet een belangrijke rol voor de belevingsboerderij in het bijscholen van leerlingen, maar óók docenten. Daan haalt direct een mooi voorbeeld aan: “Onlangs hadden we een basisschool op bezoek waarbij de lerares een kip aanwees om te vertellen dat ze dat wel een erg mooie eend vond.”
Ook Piet leert de scholieren graag over de boerderij: “Varkenshouden is vakoverschrijdend. Je bent vroedvrouw, boekhouder, techneut, muzikant, diëtist en dus eigenlijk alleskunner!”
Kwispelen op de muziek!
Een van deze taken is kijken hoe hij het welzijn van zijn varkens kan verbeteren. Zo startte hij onlangs een onderzoek waarbij hij met hulp van camerabeelden en Artificial Intelligence (AI) het liggedrag van de varkens monitort. Het bekendste onderzoek van Piet gaat echter over het effect van muziek op varkens. Hiermee haalde hij afgelopen jaar de wereldwijde media. “Het laten horen van muziek startte ongeveer 10 jaar terug toen de jongste veel in de stal mee ging werken. Samen zongen we liedjes en we merkten dat de varkens gingen kwispelen.” Aldus een zichtbaar enthousiaste Piet. Vanaf dat moment is het idee ontstaan om te kijken welk effect het spelen van muziek heeft op dieren. “We probeerden samen met een studente uit Gent verschillende genres en keken bij welk genre de varkens rustiger, of juist actiever werden.”
Het doel is om de varkens tegelijk rustig, of juist actief te krijgen. “Zo spelen we direct na het spenen muziek om de biggen het gevoel van hun vertrouwde omgeving te geven. Ook gebruiken we muziek om de varkens regelmatig in de benen te krijgen, zodat ze socialer worden, met minder agressie tot gevolg.”
De muziek begint meestal rustig waarna er opgebouwd wordt naar een climax, om uiteindelijk weer rustig te eindigen. “Muziek kan zowel een positief als negatief effect hebben. We proberen te zoeken naar afleiding voor de varkens en met muziek blijf je iedere dag resultaat zien. Van welke muziek ze houden? Over het algemeen houden ze wel van country, maar de laatste tijd is ‘Ik voel me goed’ van Johan Verminnen toch wel de favoriet!”
De Natuur- en beleefboerderij
Hoeve op den Mierhoop is niet zomaar een boerderij. Dagelijks ontvangt Daan Paesmans hier verschillende groepen. Van schoolklassen en kleine groepen tot ouderen, gezinnen en sinds kort ook bedrijven.
Op de Natuur- en beleefboerderij maken bezoekers op een praktische manier kennis met de agrarische sector. Zo zijn er kijkdagen in de varkenshouderij, worden er spannende fakkeltochten georganiseerd door de boomgaarden en leuke uitjes gepland naar de kinderboerderij in de buurt. In de toekomst wil Daan graag een vast inkomen uit de Natuur- en beleefboerderij halen, maar de landbouw blijft altijd de hoofdtak. “Hiervoor zijn we onder andere gestart met het aanbieden van familie- en bedrijfsfeesten op onze nieuwe locatie", vertelt Daan enthousiast.
Lees meer over Natuur- en beleefboerderij Hoeve op den Mierhoop
op www.hoeveopdenmierhoop.be
Het bedrijf
Het familiebedrijf van familie Paesmans gelegen in Wijer, gemeente Nieuwerkerken, bestaat uit een varkenshouderij- en fruitteelttak. Het is een gesloten varkensbedrijf met eigen aanfok en 340 zeugenen 2900 vleesvarkens. De fruitteelttak bestaat uit ongeveer 28 hectare waarop appels en peren geteeld worden. Deze worden direct in boxen geleverd aan de veiling.