Dagontmesting zorgt voor 90 procent lagere methaanemissie
Het combineren van dagontmesting met andere stalmaatregelen leidt tot een aanzienlijke reductie van emissies bij de bron. In haar onderzoek constateert het WLR ook reducties in ammoniak- en geuremissies. Dagontmesting komt niet alleen ten goede aan het milieu, maar verbetert ook de luchtkwaliteit in de stal en bevordert zo het welzijn en de gezondheid van de varkens.
Methaangas
In de varkenshouderij komt methaangas voornamelijk vrij uit de mest. Een mogelijke oplossing om dit te voorkomen vormt dagontmesting. Daarbij wordt mest dagelijkse uit de stal verwijderd. Om deze en andere maatregelen te testen op effectiviteit werkt WLR samen met De Hoeve Innovatie aan de ‘Stal van de Toekomst’. Dagontmesting vormt daarbij een belangrijk onderdeel van het management in deze stal. De afgevoerde mest wordt bovendien benut voor de productie van duurzame energie in een biogasinstallatie.
Resultaten
Volgens WLR blijkt uit het onderzoek blijkt dat de uitstoot van methaangas met circa 90 procent vermindert door de toepassing van dagontmesting in combinatie met andere maatregelen. Vooraf gingen de onderzoekers ervan uit dat de methaanemissie uit de mest geheel zou worden weggenomen. Dit werd bewaarheid. Waardoor enkel de methaanemissie uit de dieren zelf resteert. Ook de uitstoot van ammoniak werd gereduceerd. En wel met 54 procent bij vleesvarkens, 69 procent bij gespeende biggen en 51 procent bij kraamzeugen. De geuremissies varieerden sterk. Alleen bij de vleesvarkens werd een reductie gemeten, van gemiddeld 28 procent.
Mestkoeling en mestverdunning
De onderzoekers waren in eerste instantie van plan om ook mestkoeling en mestverdunning toe te passen. Dit zou de emissie verder omlaag hebben gebracht. Deze toepassingen hebben echter nadelen op het gebied van duurzaamheid vanwege energie- en waterverbruik. Om die reden zijn ze niet toegepast. Daardoor vielen de ammoniak- en geurreducties lager uit dan bij vooraf ingeschat. Bovendien ontstond met name aan het einde van de groeiperiode bij de dichte vloeren meer bevuiling dan verwacht.
Robuust systeem
Volgens de onderzoekers kan over het algemeen worden geconcludeerd dat dagontmesting en aanvullende maatregelen een robuust systeem vormen om methaanemissies sterk te verminderen. Aanbevolen wordt om in vervolgonderzoek aandacht te besteden aan het waterkanaal, om met gering waterverbruik toch een lage ammoniakemissie uit dit kanaal te realiseren. Tevens bevelen de onderzoekers aan om het systeem van dagontmesting volledig te automatiseren en te standaardiseren, en uit te rusten met continu monitoring van de emissies. Zoals in dit onderzoek is gedaan. Hierbij moet worden nagedacht over de mogelijkheden om de ammoniakemissie bij te sturen. Inmiddels is een vervolgproject voor vleesvarkens en biggen gestart waarin deze adviezen zijn overgenomen. Medio 2024 worden de resultaten van dit onderzoek verwacht.
Goed management
Een goed management heeft niet alleen betrekking op de mest maar ook op het lig- en mestpatroon van de varkens. Een hoofdzaak hierbij is dat de hokinrichting en het klimaat optimaal moeten zijn om het mestgedrag te sturen. Uit dit onderzoek blijkt dat vloerbevuiling de reductie van ammoniak door het spoelsysteem teniet kan doen. De geuremissie wordt net als ammoniak minder gereduceerd dan van tevoren ingeschat. De achtergrond hiervan is waarschijnlijk dezelfde als die voor ammoniak. Om het management te ondersteunen wordt aanbevolen om dit systeem volledig te automatiseren en te standaardiseren en tevens uit te rusten met een continue monitoring van de emissies, zoals in dit onderzoek al gedaan. Daarbij moet nagedacht worden over de knoppen waaraan gedraaid kan worden om de emissies te beïnvloeden.
Tekst: Guus Queisen
Opgegroeid op een gemengd agrarisch bedrijf op een typisch Zuid-Limburgse carréboerderij. Na een financieel/economische opleiding en diverse functies sinds 1985 in deeltijd en sinds 1996 fulltime op freelance basis actief in de landbouwjournalistiek. Volg kritisch alle ontwikkelingen die (in-)direct aan de agrarische sector gerelateerd zijn. Bij Agrio werkzaam voor zowel de papieren als de digitale uitgaven van: Stal en Akker, Pigbusiness, Melkvee en Akkerwijzer.
Beeld: Susan Rexwinkel Agrio archief
Bron: Alterra Wageningen UR