Doorkijkje naar het nieuwe GLB

De Ierse landbouwminister Simon Coveney, die tot het eind van de maand de Raad van Landbouwministers voorzit, heeft een document uitgegeven dat omschrijft op welke compromissen de Raad denkt, of hoopt, uit te komen. Enkele punten worden hieronder genoemd:

Actieve boeren
Op dit moment krijgen veel bedrijven die eigenlijk geen boerenbedrijf zijn, GLB-toeslagen omdat ze ergens een veldje met een agrarische bestemming heben. De voorbeelden van golfterreinen, vliegvelden, kampeerterreinen en dergelijke die GLB-subsidies krijgen zijn bekend. Maar in het nieuwe GLB zullen die bedrijven worden uitgesloten van subsidies. Er komt een korte ‘negatieve lijst’, van bedrijfsactiviteiten die niet meer in aanmerking komen voor subsidies. Individuele lidstaten mogen daar meer aan toevoegen. Een discussiepunt is nog of de lijst verplicht is. Het Parlement en de Commissie willen dat wel, maar de landbouwministers zijn tegen een verplichte lijst.

Vergroening
Vergroeningseisen gelden voor boeren met een minimum areaal van 15 hectare. Daarvan moet een nog in te vullen percentage braak blijven liggen; de Commissie wil 7 procent, de ministers willen starten met 5 procent, dat binnen twee jaar oploopt tot 7 procent, terwijl de Commissie wil starten met 3 procent, wat kan oplopen tot 5 procent in 2016 en eventueel 7 procent in 2017. Als minstens drie kwart van het areaal uit grasland bestaat, gelden deze percentages niet.

De ministers en het parlement wensten dat ook alternatieve vergroeningsmaatregelen zouden gelden en dat lijkt te lukken; in het nieuwe akkoord komt een lijst met maatregelen die als equivalent gelden voor de eisen van braakligging. Daar zal ook worden beschreven hoe nieuwe programma’s aan de lijst kunnen worden toegevoegd. Daarbij worden maatregelen genomen dat een boer voor dezelfde maatregelen geen twee keer (onder pijler 1 en onder pijler 2) een toeslag ontvangt.

Boeren die niet aan de vergroeningseisen voldoen, zullen een boete krijgen van 15 procent van de directe inkomenstoeslag. Dit loopt in twee jaar op naar 25 procent.

Subsidie-ontvangers
Bedrijven die grote bedragen aan subsidie ontvangen, zullen gekort worden. De Commissie en de Landbouwraad stelden voor dat boeren die meer dan 150.000 euro subsidie krijgen, een lager percentage krijgen over het bedrag daarboven. De Commissie hanteert een norm van 14 procent korting, maar daarover moet nog een beslissing worden genomen. Verder is een subsidieplafond van 300.000 euro voorgesteld – een hoger bedrag zal dan niet aan een bedrijf worden uitgekeerd.

Suikerquota
Het quotumsysteem voor suikerbieten zal volgens het document eindigen op 30 september 2017. Dit is in lijn met de positie van de Raad van Landbouwministers, die daarmee een middenpositie inneemt tussen de Commissie, die het quotum direct in 2015 wilde stoppen, en het Europees Parlement, die dat pas in 2020 wilde doen.

Het melkpakket
Het Europees Parlement had een mechanisme voorgesteld om in te kunnen grijpen in de melkmarkt als er sprake zou zijn van ernstige onbalans. Dit voorstel zal worden verworpen; geen van de andere partijen vindt het een goed idee (en veel Europarlementsleden trouwens ook niet). De interventieperiode voor boter en melkpoeder wordt met een maand verlengd, tot einde september 2015.